Tôi thấy một sai lầm của nền giáo dục hiện đại là quá thiên về trí hiểu, không chịu bắt trẻ con học thuộc lòng. Đọc đời tư của nhiều nhà tướng mà tên tuổi sống thiên thu như A Lịch Sơn đại đế, Nã Phá Luân, ta thấy lắm lúc về đường tình ái, họ yếu đuối, yếu hơn đàn bà. Đã bị xỏ mũi rồi thì đích thị là yếu đuối.
Cưu mang con trong dạ, mẹ nhớ con từng giây phút. Thầy rao bài lẹ, thì họ rầy bằng cách tắc lưỡi, quăng bút. Giáo dục nhất là tính giáo dục một khoa học tối tế nhị, là công việc truyền cảm, xây dựng từng tâm hồn.
Họ tìm đủ cách để cắt nghĩa tốt các khuyết điểm. Lòng lạc quan nầy làm cho họ thấy mình nổi bật lên một phần nào trong gia đình, trong xã hội mà họ giao thiệp. Nếu Nguyễn Du 18 xuân tình cờ đọc: Agouassacrouss poulipaloué moloca vie.
Tôi vẫn trong cơ cấu ái tình bạn trai cũng có những yếu tố tinh thần. Tâm hồn trở nên hung ác trước những cảnh thương tâm của đồng loại. Người nam như hơn một lần tôi nói là người làm cho thiên hạ phục chớ không phải làm cho người ta yêu mặc dù phải xử thế đắc nhân tâm.
Dĩ nhiên lối tâm giao nầy rất nguy hiểm vì nó có thể dẫn lần đến nhục tình. Họ đứng khoanh tay nhìn bè bạn chơi. Người yêu của họ phải làm một nạn nhân đóng vai trò của kẻ nghe bất đắc dĩ cho họ.
Họ hay đoán tài, đoán chí học sinh xuyên qua tướng mạo. Có khi có cả mấy giờ trước liên tiếp, bạn trai nói chuyện hoa nguyệt để giỡn chơi trước những say mê. Tuổi xuân trước sức lôi cuốn điên dại của các tà thuyết y như một chiếc lá non ở giữa cơn lốc.
Người ta thấy bạn trai ngoan ngoãn vâng vâng, dạ dạ tưởng đâu không có chuyện gì. có thể làm cho họ không vừa ý. Người yêu họ đổi như thay áo.
Còn sự sinh sản thân xác, Ngài cộng tác với người nam và người nữ. Nên gặp những linh mục, bày tỏ nỗi lòng và xin các vị giúp cho con đường sáng. Nguyên nhân chánh của hai hiện tượng nầy là trước khi ngủ, trước một thời gian ngắn hay lâu bạn trai bị nhiều hình ảnh không trong sạch xâm chiếm tâm trí.
Ở ngoài đường đang chờ bạn đi xi nê đủ thứ bạn mà miệng mở ra là tán gái, nói xầy. Thế mà khi viết những cánh thư tỏ niềm ái ân thì chẳng những lẹ như Kiều (vạch da cây vịnh bốn câu ba vần) mà còn đầy hình ảnh, màu sắc, văn chất, văn khí, đủ điều. Ơû thành ngủ trưa dậy, chưa rửa mặt, còn nằm lăn qua lăn lại nhớ đâu đâu, họ nghe một giọng oanh vàng ở nhà bên hát:
Nhưng dù nỗ lực đến đâu, sau cùng họ phải nhận chân rằng đã có trên trần gian nầy có một phái mà tạo hóa dành riêng cho sự diễm lệ gọi là phái đẹp. Họ la rầy em út đã đ ành mà cũng rầy chị. Họ kỹ lưỡng lại rồi ngựa quen đường cũ.