(60) Những phản ứng rập khuôn: Khi rơi vào những phản ứng như thế, có người bỗng trở nên khép kín, im bặt không có khả năng phân bày, truyền thông,…gì được khi ở trong một tình trạng khó khăn, lúc phải đối diện với những khiếm khuyết của mình. Khi bạn nhận thức được điều này, bạn sẽ nhận ra rằng mình có tự do để buông bỏ sự phản khán một cách vô vọng (46), trạng thái thường xuyên có sự xung đột, đấu tanh ở nội tâm, với những gì đang hiện diện trong phút giây này. Tâm trí bạn luôn luôn tìm kiếm không ngừng những đề tài để cho bạn suy tư một cách điên cuồng, đó cũng là một cách tâm trí bạn đi tìm những thứ để cung cấp cho chính nó một sự xác minh, một cảm nhận về tự thân (22).
Phút Giây Hiện Tại đang như vậy vì nó không thể khác đi được. Từ sai lầm khi tự đồng hoá mình với cơ thể như thế, chúng ta sẽ có nhu yếu xem trọng thân thể của mình một cách quá đáng hoặc lo cung phụng, đi tìm lạc thú cho cơ thể qua chuyện dục tình, truy hoan. Khổ đau giúp bạn đập vỡ chiếc vỏ cứng của bản ngã (72), vì đã đến lúc bản ngã của bạn không còn cần thiết nữa.
Khi điều này xảy ra, bạn không nên chối từ hoặc làm ngơ nỗi đau ấy hay cảm giác buồn khổ mà bạn sẽ cảm thấy. Qua thói quen phê phán của lý trí và sự co rúm của tình cảm, bạn cảm thấy mình có một quan hệ phản kháng có tính chất cá nhận với người khác và với những biến cố, tình huống trong đời bạn. Đầu óc ta luôn luôn nói rằng: “Đây là một chuyện hiển nhiên”.
Khi điều này xảy ra, bạn không nên chối từ hoặc làm ngơ nỗi đau ấy hay cảm giác buồn khổ mà bạn sẽ cảm thấy. Bạn chính là Tâm (40) qua đó mọi vật được nhận ra. Người đời có câu: “Đi đâu thì ở đó!”.
(47) Thói quen chống đối hay phản kháng ở trong bạn chỉ làm cho tự ngẵ của bạn mạnh hơn: Khi bạn chống đối hay phản kháng một điều gì thì trong vô thức bạn ngụ ý rằng: “Tôi đúng, người kia sai” hoặc “người ấy rất xấu, tôi tốt”. Nếu bạn chưa đủ khổ với tất cả những gì bạn đã trải qua, thì bạn sẽ không có đủ chiều sâu của một con người, không có đủ sự khiêm cung, và không có lòng xót thương. Vừa Trần Nhân Tông vừa làm vua, vừa biết thực tập Thiền.
Chúng không sống với những ảo tưởng tự tạo ra ở trong đầu như con người, nên chúng không cần phải quan tâm, cố gắng bảo vệ và bồi đắp cho nhân cách, hay khái niệm về một “cái Tôi” không-có-thật đó. Như người hay nói dối thì không được người khác tin cậy. (23) “Tôi và những câu chuyện của tôi”: Khi xác minh cho mình một sự hiện hữu, tự ngã ở trong ta cũng tạo nên những câu chuyện để xác minh cho sự hiện hữu đó.
Sự yên tĩnh rất sống động, và sung mãn là đặc tính của chiều không gian này, do đó khi nào bạn đang cảm thấy một sự yên tĩnh dâng trào lên ở nội tâm lúc đọc những dòng chữ trong cuốn sách này, thì đó là lúc hiệu năng của cuốn sách đang tác động lên bạn và dang thoả mãn chức năng của nó – như một vị thầy tâm linh: Cuốn sách này đang nhắc bạn nhớ lại bản chất chân thật của mình và đang soi đường cho bạn trở về với nguồn cội của mình. Nói một cách khác: Bạn “dâng tặng tất cả khổ đau của bạn cho trời đất”. Cùng lắm thì tư tưởng có thể làm “một ngón tay chỉ trăng” (20), chỉ cho ta nhìn về hướng của Chân lý.
Đây chính là thái độ làm việc một cách nh thuận, không chống đối - một thái độ làm việc đầy năng lực. Bản ngã ở trong bạn luôn có nhu yếu đi tìm, tích luỹ thêm cái này hoặc cái kia để vun bồi cho cảm nhận về tự thân, chỉ là đẻe giúp cho bản ngã của bạn cảm thấy toàn vẹn hơn. Do đó chúng ta cần phải có một màu gì khác, không phải là màu xanh, để chúng phân biệt được đây là màu xanh, nếu không thì màu xanh sẽ không có gì khác biệt, sẽ không hiện hữu.
Nhưng trí năng bạn đang cố vẽ vời thành một bi kịch rằng: “Cuộc đời tôi sao khốn nạn thế. (75) Cho cái này là tốt, cái kia là xấu: Đây là một thói quen lâu đời ở bên trong của chúng ta đã tạo nên rất nhiều khổ đau và tranh chấp. Lắng nghe sự yên tĩnh như thể sẽ làm thức dậy một chiều không gian im lắng ở trong bạn, vì chỉ qua sự im lắng đó bạn mới có thể nhận ra sự yên tĩnh.
Hãy tĩnh lặng, nhìn và lắng nghe sẽ làm phát sinh một sự thông thái, không-phải-bằng-suy-tư, ở trong bạn. Như thế sự tĩnh lặng có phải là sự vắng mặt của tiếng ồn và những tình huống không? KHông, sự tĩnh lặng chính là tự thân của sự thông thái – là Tâm nằm ở bên dưới, từ đó mọi thứ hữu hình (7) được phát sinh. Bản ngã, sự đồng hoá một cách sai lầm của bạn với hình tướng (48), không thể sống sót khi bạn có thái độ chấp nhận mọi việc.